Πώς στήνουμε ένα ενυδρείο; Μια ερώτηση που όλοι έχουμε κάνει για την πρώτη μας γυάλα, και με όχι εύκολη απάντηση! Για πολλούς το στήσιμο και η προετοιμασία του πρώτου γεμίσματος είναι μια δύσκολη διαδικασία, και οι ιδιαιτερότητες του κάθε προϊόντος ή του εξοπλισμού περιπλέκουν τα πράγματα.
Σ’ αυτό το άρθρο θα προσπαθήσουμε να γράψουμε έναν γενικό οδηγό στησίματος ενυδρείου, από την αγορά του άδειου ενυδρείου μέχρι και την εισαγωγή των πρώτων ψαριών. Αν και πιθανόν για κάθε ενυδρείο ο παρακάτω οδηγός θα παρεκκλίνει ελαφρώς σε εφαρμογή, αποτελεί παρ΄ όλα αυτά μια καλή βάση βημάτων για όλου του είδους τα στησίματα γλυκού νερού.
Το πρώτο βήμα είναι να πλύνουμε καλά τη γυάλα που αγοράσαμε. Προσοχή, ποτέ δε χρησιμοποιούμε χημικά καθαριστικά για τον καθαρισμό του ενυδρείου. Αν χρειαστεί ο οποιοσδήποτε καθαρισμός εσωτερικά ή εξωτερικά, χρησιμοποιούμε διάλυμα ξυδιού ή οινοπνεύματος. Στη συνέχεια συνδέουμε τον φωτισμό (αν είναι ξεχωριστός από το καπάκι του ενυδρείου) και ρυθμίζουμε τον θερμοστάτη, χωρίς να τον βάλουμε στη μπρίζα, στους 25 βαθμούς, θερμοκρασία ιδανική για την πλειοψηφία των διακοσμητικών ψαριών.
Το επόμενο βήμα είναι το στήσιμο του εσωτερικού ή εξωτερικού φίλτρου του ενυδρείου. Τα υλικά του φίλτρου ξεπλένονται με νερό πριν τοποθετηθούν σε αυτό, και το βιολογικό υλικό, αν υπάρχει, τοποθετείται προαιρετικά σε διχτάκι υλικών. Δεν ενεργοποιούμε ούτε το φίλτρο πριν το γέμισμα του ενυδρείου με νερό καθώς, όπως και ο θερμοστάτης, πρόκειται για μηχάνημα που πρέπει να λειτουργεί αποκλειστικά και μόνο με γεμάτο ενυδρείο. Αν έχετε εξωτερικό φίλτρο, πιθανόν να χρειάζεται το γέμισμα του φίλτρου με νερό πριν το βάλετε στη μπρίζα.
Σειρά έχει η τοποθέτηση του διάκοσμου του ενυδρείου. Συνήθως προέχει η τοποθέτηση του υποστρώματος του ενυδρείου, που έχει την μορφή άμμου, ή ψιλού χαλικιού. Καλό είναι οποιοδήποτε διακοσμητικό, ακόμα και το υπόστρωμα, να ξεπλυθεί με σκέτο νερό πριν την τοποθέτησή του στο ενυδρείο. Αν σκοπεύουμε να τοποθετήσουμε εμπλουτισμένο υπόστρωμα για φυτά, το τοποθετούμε χωρίς να το ξεπλύνουμε, εκτός αν ο κατασκευαστής αναφέρει διαφορετικά. Σε αυτό το στάδιο τοποθετούμε και τα ζωντανά φυτά, αν υπάρχουν, καθώς το φύτεμα είναι πολύ πιο εύκολο όταν δεν υπάρχει νερό στο ενυδρείο.
Μετά από όλα αυτά τα βήματα ήρθε η ώρα να γεμίσουμε με νερό! Συνίσταται το ενυδρείο να γεμίσει σιγά σιγά, γιατί το νερό υπό πίεση μπορεί να μετακινήσει τα διακοσμητικά, ή να δημιουργήσει ανωμαλίες στο στρωμένο υπόστρωμα ή να ξεθάψει φυτά μας. Η θερμοκρασία του νερού του πρώτου γεμίσματος δεν κάνει κάποια διαφορά, καθώς ο θερμοστάτης θα το φέρει σταδιακά στην ιδανική θερμοκρασία.
Μετά το γέμισμα του ενυδρείου μπορούμε να βάλουμε σε λειτουργία τον μηχανολογικό μας εξοπλισμό, δηλαδή το φίλτρο, τον θερμοστάτη, και το σύστημα φωτισμού.
Το απλό όμως νερό της βρύσης δεν είναι ασφαλές για τα ψάρια. Στο πρώτο γέμισμα, αλλά και σε κάθε αλλαγή νερού, πρέπει να φροντίζουμε την επεξεργασία του νερού με χημικά σκευάσματα, εκ των οποίων το πιο συχνό σε χρήση είναι το σκεύασμα αντιχλωρίου.
Τί είναι το αντιχλώριο: Το νερό του δικτύου νερού στις περισσότερες περιοχές της Ελλάδας περιέχει μέσα μικροποσότητες χλωρίου και χλωραμινών για να εξασφαλίζει ότι παραμένει καθαρό από παθογόνους μικροοργανισμούς. Για τα ψάρια όμως οι ουσίες αυτές είναι τοξικές. Έτσι, και στο πρώτο γέμισμα αλλά και σε κάθε αλλαγή νερού του ενυδρείου, πρέπει να προσθέτουμε την αντίστοιχη ποσότητα αντιχλωρίου. Στο στάδιο που είμαστε εμείς προσθέτουμε λοιπόν το αντιχλώριο που χρειάζεται όπως ορίζεται από το εκάτοστε προϊόν.
Το επόμενο βήμα είναι η έναρξη του Κύκλου του αζώτου στο ενυδρείο, που είναι απαραίτητος για να διατηρήσει ζωή το ενυδρείο με ασφάλεια (διαβάστε το άρθρο μας για τον Κύκλο του αζώτου εδώ). Η έναρξη του κύκλου, το λεγόμενο “στρώσιμο”, απαιτεί την χρήση σκευάσματος βακτηρίων, που ανάλογα με την μάρκα τους προϊόντος έχει διαφορετικές οδηγίες χρήσης. Συνήθως απαιτείται η καθημερινή χρήση του σκευάσματος για τις πρώτες μέρες ζωής του ενυδρείου, και μετά το προσθέτουμε σε κάθε αλλαγή νερού, αναλογικά με τα λίτρα που αλλάζουμε. Τοποθετούμε το σκεύασμα βακτηρίων μετά το αντιχλώριο, και ακολουθούμε τις οδηγίες του προϊόντος βακτηρίων που έχουμε προμηθευτεί.
Το κάθε σκεύασμα βακτηρίων έχει διαφορετική δράση, αλλά στα περισσότερα μπορούμε να αρχίσουμε να προσθέτουμε σιγά σιγά ψάρια την πέμπτη με έβδομη μέρα μετά το γέμισμα! Προσθέτουμε πάντα τα ψάρια σε μικρές ομάδες, ανάλογα με το μέγεθος του ενυδρείου, και ποτέ πολλά μαζί. Και φυσικά, μιας και το ενυδρείο είναι ένα φυσικό οικοσύστημα που αναπτύσσεται συνεχώς, η δουλειά μας δεν τελειώνει εδώ. Ειδικά τους πρώτους μήνες, είναι κομβικής σημασίας η παρακολούθηση των τιμών της χημείας του νερού, χρησιμοποιώντας τα κατάλληλα τεστ.
Εξίσου σημαντικό είναι να μην παραλείπουμε τις αλλαγές νερού, και την προσθήκη αντιχλωρίου και βακτηρίων σε κάθε αλλαγή. Η τυπικότητα της ρουτίνας είναι ίσως πιο σημαντικό βήμα για ένα ζωηρό, υγειές και καταπράσινο ενυδρείο!
