Οι περισσότεροι από εμάς απολαμβάνουμε τη ζεστασιά και τον καλό καιρό του καλοκαιριού, το ίδιο όμως δεν ισχύει, δυστυχώς, για τα ψάρια μας. Εάν διαθέτετε ενυδρείο και δεν έχετε κλιματισμό, οι παρατεταμένες περίοδοι υπερβολικής ζέστης, φαινόμενο συχνό πλέον στην Ελλάδα, μπορεί να είναι επιβλαβείς. αν όχι καταστροφικές για το οικοσύστημά του.
Οι επιπτώσεις της αύξησης της θερμοκρασίας για τα ψάρια είναι διαφορετικές για κάθε ενυδρείο και ποικίλλουν ανάλογα με το είδος του, το μέγεθος και την επιφάνεια του ενυδρείου, τον πληθυσμό των ψαριών, την ποιότητα του νερού, την κυκλοφορία και τη θερμοκρασία περιβάλλοντος. Για ένα μεγάλου μεγέθους ενυδρείο, οι σύντομες περιόδους ζέστης συνήθως δεν προκαλούν κάποιο πρόβλημα, αλλά όσο πιο ζεστός είναι ο καιρός και όσο περισσότερο διαρκεί, ακόμα και τα πιο ογκώδη συστήματα θα αποκτήσουν πρόβλημα.
Πώς αντιδρούν τα ψάρια στις αλλαγές της θερμοκρασίας του νερού
Ενώ ορισμένα ψάρια όπως τα discus, clown loaches, bettas και rams ευδοκιμούν και σε μεγαλύτερες θερμοκρασίες, σε φάσμα 26-30 βαθμών, τα περισσότερα τροπικά ψάρια προτιμούν 24 έως 27° C και τα κοινά χρυσόψαρα τα καταφέρνουν καλύτερα στους 18° έως 25° C. Όταν η θερμοκρασία του νερού αυξάνεται, ο μεταβολικός ρυθμός και το επίπεδο δραστηριότητας ενός ψαριού αυξάνονται, πράγμα που σημαίνει ότι χρειάζεται περισσότερο οξυγόνο.
Το πρόβλημα δημιουργείται λόγω του ότι η ικανότητα του νερού να συγκρατεί το διαλυμένο οξυγόνο πέφτει με την αύξηση της θερμοκρασίας, δημιουργώντας έτσι ανεπάρκεια οξυγόνου για τις αυξημένες ανάγκες των ψαριών.
Το φαινόμενο αυτό εντείνεται για τα θαλασσινά ενυδρεία, καθώς το αλμυρό νερό περιέχει λιγότερο οξυγόνο από το γλυκό νερό της ίδιας θερμοκρασίας. Βεβαιωθείτε ότι έχετε ένα θερμόμετρο ακριβείας στο ενυδρείο σας και παρακολουθήστε το καθώς ο καιρός ζεσταίνει.
Σημάδια αγχωμένων ψαριών κατά τη διάρκεια καύσωνα
Το πρώτο σημάδι άγχους για τα ψάρια σας κατά τη διάρκεια της ζέστης είναι η γρήγορη κίνηση των βραγχίων ή η αναπνοή αέρα στην επιφάνεια. Τα κοράλλια και οι ανεμώνες θα κλείσουν και οι πολύποδες ή τα πλοκάμια τους θα συρθούν. Η ανάπτυξη άλγης μπορεί να αυξηθεί και το νερό μπορεί να αρχίσει να γίνεται θολό λόγω της άνθησης ετερότροφων βακτηρίων. Όταν τα ψάρια σας στρεσάρονται, το ανοσοποιητικό τους σύστημα υπονομεύεται και είναι πιο πιθανό να αρρωστήσουν. Σε σοβαρές περιπτώσεις, το σύστημα φίλτρανσης σας μπορεί να μην λειτουργεί τόσο αποτελεσματικά και τα επίπεδα τοξικής αμμωνίας και νιτρωδών αλάτων μπορεί να αρχίσουν να αυξάνονται.
Πώς να αποτρέψετε την υπερθέρμανση του ενυδρείου σας
Υπάρχουν αρκετές λύσεις για να αποτραπεί η υπερθέρμανση του ενυδρείου τους καλοκαιρινούς μήνες. Κάποιες από αυτές δεν απαιτούν την χρήση έξτρα εξοπλισμού, και μπορούν να εφαρμοστούν σε κάθε σπίτι.
- Ανοίξτε το καπάκι του ενυδρείου (μπορεί να θέλετε να χαμηλώσετε τη στάθμη του νερού 2-3 εκατοστά για να αποτρέψετε τυχόν άλματα από τα ψάρια).
- Τοποθετήστε μια σακούλα με πάγο ή κρύο νερό στη δεξαμενή ψαριών για να μειώσετε ελαφρά την θερμοκρασία του νερού. Η ποσότητα του πάγου διαφέρει για κάθε ενυδρείο, αλλά θα πρέπει να προσέξετε να μην χαμηλώσει η θερμοκρασία περισσότερο από 2 ή 3 βαθμούς σε διάστημα 4 ωρών. Αποφύγετε να βάζετε παγάκια απευθείας στο ενυδρείο σας, εκτός εάν τα φτιάξετε με αντίστροφη όσμωση ή αποχλωριωμένο νερό.
- Κάντε μικρές μερικές αλλαγές νερού με ελαφρώς πιο δροσερό νερό από αυτό του ενυδρείου, φροντίζοντας να μην πέσει η θερμοκρασία του ενυδρείου σας πολύ γρήγορα. Η τακτική αυτή είναι πιο δύσκολο να εφαρμοστεί στα θαλασσινού τύπου ενυδρεία, καθώς το νερό πρέπει πρώτα να έχει προετοιμαστεί με αλάτι.
- Απενεργοποιήστε τον θερμοστάτη σας και βγάλτε τον από την πρίζα. Θυμηθείτε να τον ξαναβάλετε σε λειτουργία τον Σεπτέμβρη για να λειτουργήσει σε τυχόν απότομες πτώσεις της θερμοκρασίας.
- Κλείστε το φως του ενυδρείου – ή στην περίπτωση των φυτεμένων ενυδρείων και των υφάλων, περιορίστε τον αριθμό των ωρών που ανάβει το φως. Η μειωμένη φωτοπερίοδος συμβάλει στη μείωση της παραγωγής θερμότητας.
- Εάν το ενυδρείο σας βρίσκεται κοντά σε παράθυρο, κλείστε τις κουρτίνες για να αποτρέψετε το άμεσο ηλιακό φως να θερμαίνει το νερό.
Τα αποτελέσματα των παραπάνω λύσεων είναι βραχεία και προσωρινά. Μπορούν να προστατέψουν το ενυδρείο από μερικές ημέρες καύσωνα, αλλά ένα κύμα υψηλών θερμοκρασιών παρατεταμένης διάρκειας απαιτεί συνήθως αντιμετώπιση με εξιδεικευμένο τεχνικό εξοπλισμό, ο οποίος περιγράφεται παρακάτω:
- Αεραντλία. Η πρόσθετη κίνηση που προσφέρει η αεραντλία δροσίζει ελαφρά το νερό στην επιφάνεια, και ταυτόχρονα η παροχή αέρα βελτιώνει την ανταλλαγή αερίων και να μεγιστοποιεί την περιεκτικότητα σε διαλυμένο οξυγόνο του νερού.
- Ανεμιστήρας επιφάνειας. Ο ανεμιστήρας ενυδρείου τοποθετείται υπό γωνία στο καπάκι του ενυδρείου στοχεύοντας την επιφάνεια (το ενυδρείο θα πρέπει να παραμείνει με ανοικτό καπάκι κατά την διάρκεια χρήσης του ανεμιστήρα). Η λειτουργία του βασίζεται στην ψύξη του επιφανειακού νερού με την χρήση ατμοσφαιρικού αέρα. Η χρήση ανεμιστήρα αποτελεί την πιο value for money λύση, καθώς είναι οικονομικοί και μπορούν να κατεβάσουν την θερμοκρασία του ενυδρείου 2 έως 3 βαθμούς.
- Ψυκτικό. Εγκαταστήστε ένα ψυκτικό μηχάνημα στο ενυδρείο σας σε καλά αεριζόμενο χώρο. Αυτό θα σας βοηθήσει να διατηρήσετε το ενυδρείο σας σε σταθερή θερμοκρασία, ανεξάρτητα από το πόσο ζεστός είναι ο καιρός. Το ψυκτικό μηχάνημα αποτελεί την καλύτερη, πιο αποδοτική και πιο ασφαλή μέθοδο ψύξης, έχει όμως και το μεγαλύτερο κόστος.
Ανεξάρτητα από τις μεθόδους που επιλέξετε για να αποτρέψετε την υπερθέρμανση της δεξαμενής ψαριών σας, να θυμάστε πάντα ότι οι αλλαγές στην θερμοκρασία πρέπει να γίνονται σταδιακά, και ότι μια απότομη πτώση πιθανόν να έχει για τα ψάρια χειρότερες συνέπειες από την υψηλή θερμοκρασία του νερού.